اقتصاد رانتی در ایران و راه‌های برون رفت از آن

Authors

  • فضلی‌نژاد, سیف‌الله
Abstract:

پدیده رانت و دولت رانتیر یا دولت تحصیل‌دار‌ به ویژه با مطرح شدن نفت به عنوان عامل ایجاد دولت‌های رانتیر مورد توجه پژوهشگران و اندیشمندان حوزه سیاست و جامعه قرار گرفت‌ و در ‌پی آن نظریات دولت و اقتصاد رانتی برای تبیین و توجیه فقدان توسعه یافتگی سیاسی و اقتصادی در کشورهای متکی به درآمد حاصل از رانت مورد استفاده قرار گرفت‌. این نظریات در مجموع چنین استدلال می‌کنند که اتکا به درآمدهای بادآورده حاصل از رانت و به ‌ویژه رانت نفتی موجب می‌شود تا این موضوع بر ساخت دولت‌، روابط دولت و جامعه و در نهایت بر اقتصاد کشور پیامدهای منفی بسیاری داشته باشد. نظریه‌پردازان دولت رانتیر همچنین تصریح می‌کنند چنین شرایطی موجب می‌شود تا روحیه رانت‌جویی و مصرف‌گرایی در جامعه تشدید‌، ماهیت نمایندگی دولت تضعیف، قشر‌بندی اجتماعی تغییر و دولت به توزیع‌کننده رانت تبدیل شود‌. این مقاله با تجزیه و تحلیل مشهورترین آثار نویسندگان و نظریه‌پردازان دولت رانتیر و با تأکید بر این نکته که نظریه دولت رانتیر و اقتصاد رانتی ناگزیر از پذیرفتن تغییر جدی در اقتصاد‌ به ویژه در کشور ما می‌باشد ضمن معرفی ابعاد و پیامد‌های دولت رانتی در دوران پهلوی و حاکم بودن یک اقتصاد رانتی در دوران جمهوری اسلامی ایران در پی این است تا ضمن به چالش‌کشیدن یک مدل دولت رانتیر‌، راهکارهای برون رفت از این موضوع را نشان داده و یک طراحی جدید برای جدا شدن از آن ارائه نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اقتصاد رانتی در ایران و راه های برون رفت از آن

پدیده رانت و دولت رانتیر یا دولت تحصیل دار به ویژه با مطرح شدن نفت به عنوان عامل ایجاد دولت های رانتیر مورد توجه پژوهشگران و اندیشمندان حوزه سیاست و جامعه قرار گرفت و در پی آن نظریات دولت و اقتصاد رانتی برای تبیین و توجیه فقدان توسعه یافتگی سیاسی و اقتصادی در کشورهای متکی به درآمد حاصل از رانت مورد استفاده قرار گرفت . این نظریات در مجموع چنین استدلال می کنند که اتکا به درآمدهای بادآورده حاصل از...

full text

ناکارآمدی علوم انسانی در ایران و راهکارهای برون رفت از آن (با تأکید بر علم سیاست)

سابقۀ آموزش عالی در ایران به اواخر قرن سیزدهم هجری شمسی باز می‌گردد. اما جهش کمّی در آموزش عالی از اوایل دهه 1370 آغاز گردید و در طول سه دهه گذشته تعداد دانشجویان و دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها به ویژه در علوم انسانی به صورت بی رویه افزایش یافت. این دسته از علوم از جمله علم سیاست علی‌رغم رشد کمّی همچنان با برخی ضعف‌ها و آسیب‌های جدی مواجه‌اند: بومی نبودن محتوای آموزش‌ها، عدم تطابق محتوای دروس با تحول...

full text

الگوریتم برون رفت از تزاحم حقوق هنری

  یکی از چالش‌های مهم عرصه حکومت تنافی‌هایی است که بین بایدونبایدهای شرعی در باب هنر روی می‌دهد. اغلب فقیهان در بررسی این تنافی‌ها بین تزاحم احکام مربوط به فقه هنر و تزاحم حقوق مربوط به هنر گسستی نمی‌افکنند و در همه این تزاحم‌ها از همان قانون اهم و مهم استفاده می‌کنند. اینکه تزاحم حقوق به چه معنا است و سازوکار برون‌رفت از آن همان قانون اهم و مهم است یا قانون دیگری است، مسئله‌ای است که این مقال...

full text

تحلیل ریشه های رکود تورمی در اقتصاد ایران و ارائه راهکارهای برون رفت

در این پژوهش دوره های زمانی بروز رکود تورمی در اقتصاد ایران طی سال های 1358 تا 1392 بر پایه روش denhann & summer (2004) برآورد می شود. سپس، بر پایه الگوی berthold & grundler (2012) عوامل مؤثر در بروز رکود تورمی در قالب رگرسیون داده های شمارشی، تخمین حداکثر برآورد کننده پوآسن، دوجمله ای نرمال، دوجمله ای منفی، تخمین های سانسور و حداقل مربعات معمولی برآورد شده است. نتایج گویای آن است که اولاً، با ت...

full text

چالش‏های بانکداری بدون ربا در ایران (راهکارهای برون ‏رفت)

بانکداری بدون ربا در ایران، در حال حاضر دچار چالش‏های مهمی است که برای حل آنها باید اقدام جامع و عاجل صورت گیرد تا نظام بانکی از ناحیة این چالش‏ها دچار بحران بزرگ نشود. پرسش اصلی تحقیق این است: «مهم‏ترین چالش‏های نظام بانکی بدون ربا در ایران و راهکارهای برون‏رفت از آنها کدام است؟ نویسنده با استفاده از روش توصیفی به بیان چالش‏های نظام بانکی می‌پردازد و با استفاده از روش تحلیلی به بیان علل بروز م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue None

pages  129- 158

publication date 2011-02

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023